2019/07/23، 04:17 AM
باعرض سلام و درود به اعضای محترم ، همانطوری که قبلا اعلام گردید مبحث امروز ما «نقش افغانستان در تولید و قاچاق مواد مخدر» می باشد.
افغانستان در زمان زمامداری محمد ظاهرشاه آخرین پادشاه و سردارمحمد داوود خان نخستین رییس جمهور، افغانستان کم‌ترین آمار کشت مواد مخدر را داشت که تمام این مواد افیونی نیز تحت نظارت دولت تنها جهت استفاده آن برای ساخت دارو صورت می‌گرفت.
با پایان کار دولت سردارمحمد داوود خان و روی کار آمدن رژیم کمونیستی، ناامنی در برخی مناطق شکل گرفته وهر روز افزایش یافت که این ناامنی تا امروز هم به صورت گسترده وجود دارد.
در این میان، ناامنی رابطه مستقیمی با کشت و قاچاق مواد مخدر پیدا کرد،یعنی به هر میزان که ناامنی افزایش یافت، فرصت کشت و قاچاق این مواد نیز بیشتر شد تا اینکه در زمان جنگ‌های داخلی، با همکاری و تشویق دستگاه اطلاعاتی ISI پاکستان، گروه‌های مافیایی اقدام به آغاز قاچاق مواد مخدر به خارج از کشور کردند.
افغانستان در زمان جنگ‌های داخلی و طالبان نسبت به سالهای 92 به بعد بیشترین آمار کشت و قاچاق مواد مخدر را داشت ودر اکثر ولایت‌ها این مواد افیونی در تمام زمین‌ها و حتی کنار شاهراه‌ها کشت می‌شد. اما در سال اخر حکومت طالبان (2000تا2001) تولید مواد مخدر حدود 90درصد کاهش پیدا کرد. تا اینکه دولت طالبان در سال 2001 توسط نظامیان امریکایی و اروپایی با دستور جورج دبلیو بوش رییس جمهور سابق امریکا سرنگون شد و نظام جدیدی در کابل مستقر گردید.
افغانستان از سال ۱۹۹۲ به عنوان بزرگترین تولیدکننده تریاک در جهان شناخته میشود. بزرگترین قطب‌های تولیدی تریاک در جهان عبارتند از: ۱ـ قطب تولیدی مثلث طلایی شامل سه کشور میانمار، لائوس و تایلند ۲ـ قطب هلال طلایی شامل سه کشور افغانستان، ایران و پاکستان ، ا(لبته ایران جزء تولید کنندگان نیست بلکه محل عبور و ترانزیت در هلال طلایی مطرح است) ۳ـ قطب تولیدی مکزیک در آمریکای مرکزی و کلمبیا واقع در آمریکای جنوبی.
با وجود نزولات آسمانی، امسال پیش بینی میشود در کشور افغانستان، شاهد افزایش تولید و کشت مواد مخدر باشیم و میزان تولیدات آنها بیش از گذشته باشد. تغییرات آب و هوایی در گسترش مزارع کشت گیاه خشخاش در افغانستان مؤثر بوده و رصدهای صورت گرفته این مساله را تأیید میکند. احتمال اینکه افزایش قابل ملاحظه‌ای در کشور افغانستان در تولید تریاک وجود داشته باشد، بسیاراست. البته مناسفانه اخیرا، بلای دیگری در افغانستان در حال شکل گیری است و آن تولید مواد صنعتی است.
کشفیات شیشه در جدارمرز با کشور افغانستان از ابتدای سال (1398) تا کنون بیش از سه تن بوده که این رقم غیرقابل تحمل است. دلیل این امر، نابسامانی‌هایی است که در کشور افغانستان و مرزهای آن با کشور پاکستان وجود دارد و متاسفانه این ، آسیب جدیدی است که در منطقه ایجاد شده است. و دلیل دگر افزایش تولید شیشه استفاده از مواد پیش ساز گیاهی بنام «امان» می باشد که بسیار ارزان و در بیابانهای افغانستان به وفور یافت می شود.
در این بین ، افغانستان از هلال طلایی با تولید بیشترین مقدار تریاک جهان بالاتر از میانمار و مکزیک و کلمبیا از قاره آمریکا قرار می‌گیرد. تولید تریاک در افغانستان از سال ۲۰۰۱ پس از حمله نظامی ایالات متحده آمریکا و ناتو به این کشور رشد بیشتری یافته است . بر اساس اطلاعات اداره مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد، میزان کشت و تولید خشخاش در بین سالهای حضور نیروهای آمریکایی و ناتو به بیشترین میزان خودش در برابر زمان حکومت طالبان رسیده است.
با این حال درآمد مواد مخدربیش از ۳۵ درصد از تولید ناخالص داخلی افغانستان را تشکیل می‌دهد. به همین دلیل مبارزه با این بخش یکی از مشکلات مهم دولت افغانستان محسوب میشود.
مناطق زیر در افغانستان بیشترین نقش را در تولید و قاچاق مواد مخدر دارد.
• تولید: مناطق جنوبی استان‌های قندهار و ولایت هلمند در نزدیکی مرز با پاکستان بیشترین میزان تولید خشخاش را دارد که از سمت ولایت هلمند به سوی پاکستان و ایران این قاچاق صورت می‌گیرد.
• قاچاق: هرات نیز که دارای مرز مشترک با شمال شرق ایران است نقش مهمی را در قاچاق تریاک ایفا میکند.
به هر حال تریاک به عنوان محصول اصلی مواد مخدر افغانستان است که هنوز هم کودکان کار زیادی را به اجبار به مزرعه های برداشت محصول خشخاش می‌فرستد. طبق گزارش اداره کار آمریکا ، تولید تریاک یکی از بخش‌هایی است که کودکان به اجبار به کار گماشته می‌شوند.
حدود دو ده قبل، حکومت افغانستان و کشورهای غربی ، مبارزه مشترک را برای محو مواد مخدر در کشور آغاز نموده اند، ولی متاسفانه تلاش‌ها برای مبارزه با مواد مخدر ناکام بوده و این پدیده شوم هنوز هم افغانستان و سایر کشورهای جهان را تهدید میکند.
اداره مبارزه با جرایم و مواد مخدر سازمان ملل متحد در اواخر سال ۲۰۱۷ میلادی گزارشی در مورد کشت و تولید مواد مخدر افغانستان اراعه داد ، که بر اساس این گزارش تولید مواد مخدر نسبت به سال گذشته ۸۷ درصد افزایش یافته و افغانستان هنوز هم يكي از بزرگترين توليد كننده گان مواد مخدر در جهان محسوب میشود.
جنرال محمد شریف اکرم، دیپلمات افغانستان در مسکو می‌گوید: «پدیده شوم و بدنام کننده مواد مخدر (کشت تریاک) که امروز متاسفانه در افغانستان جریان دارد سبب شده است تا از در آمد آن، گروه های تروریستی جهت نا امن ساختن افغانستان استفاده نمایند.»
این دیپلمات افغان افزود: «مبارزه علیه پدیده شوم در افغانستان از طرف اورگانهای ذیربط دولت جمهوری اسلامی افغانستان به شدت جریان داشته و در این راستا همه روزه قربانی داده میشود. کشت، تولید و قاچاق مواد مخدر از طرف مافیای جهانی رهبری میشود که البته افغانستان به تنهایی توان ریشه کن نمودن آنرا ندارد چون این پدیده تهدید جهانی را دربر دارد. جهت ریشه کن ساختن این پدیده شوم، همکاری همه جانبه تمام کشورها را می طلبد .
دلایل ناکامی مبارزه با مواد مخدر را می‌توان در سخنان هارون‌الرشید شیرزاد معاون سابق وزارت مبارزه با مواد مخدر پیدا کرد، وی 2 سال پیش با تأکید بر اینکه دست خارجی‌ها در پشت پرده افزایش کشت و قاچاق مواد مخدر است، گفته بود که این پدیده با همکاری و تشویق مافیاهای خارجی بیشتر شده است.
وی سازمان ملل متحد و سایر سازمان‌های بین‌المللی را متهم به عدم همکاری در راستای مبارزه با مواد مخدر کرده و گفت: جامعه جهانی در کنار اینکه ما را تنها گذاشته، بر ما فشار وارد میکند که از کشت و تولید مواد مخدر جلوگیری کنیم، اما دولت به تنهایی قادر به از بین بردن این پدیده شوم نیست.
دلایل افزایش تولید مواد مخدر در افغانستان
از دیدگاه کارشناسان و مقامات افغان، فقر و تنگدستی کشاورزان، اقتدار قاچاقچیان، فساد اداری، کمبود بودجه، عدم هماهنگى بین کشورهاى همسایه و کوتاهی نیروهای خارجی و وجود گروه های تروریستی در کشور افغانستان می باشد
تولید موادمخدر یکی از راه‌های اصلی کسب درآمد طالبان بوده و حجم آن در مناطق تحت نفوذ آنها از ۲۰۰۰ تن در سال ۱۹۹۱ (قبل از روی کار آمدن طالبان) به ۲۸۰۰ تن در سال ۱۹۹۶ رسید؛ که اغلب آن از مسیر ایران به اروپا ترانزیت میشود. عملاً از سال ۱۹۹۶ و بسط قدرت طالبان درافغانستان مرزهای این کشور با ایران، جولانگاه کاروان‌های بزرگ مواد مخدر بوده که با حمایت کامل نظامی این گروه به سمت مرزهای ایران و کشورهای آسیای مرکزی حرکت‌می‌کنند و اسکورت کامل نظامی با سلاح‌های مختلف را نیز به همراه دارند.
بنابراین مقابله و کنترل آنها توسط حکومت ایران تنها با صرف هزینه‌ها و امکانات بسیار میسر شده است و به همین دلیل تضعیف ایران با تحریم‌ها، به رشد ترانزیت مواد مخدر خواهد انجامید زیرا ایران در صورت فشار مالی زیاد، ترجیح می‌دهد هزینه‌هایش را در جاهایی صرف کند که منافع آن مسقیما برای مردم ایران باشد نه آنکه منافع کشورهای دیگر را تامین کند.
به گزارش‌منابع سازمان ملل متحد ۸۰% هرویین توزیع شده در اروپا در افغانستان به عمل می‌آید و از طریق ایران به ترکیه و سپس ممالک مختلف اروپایی ارسال میشود.
آخرین جبهه جنگ با مواد مخدر، مرزهای غربی ایران است. همان دقت، همان عملیات‌ها و همان جنگ، برای جلوگیری از رسیدن مواد مخدر به اروپا در این‌جا هم ادامه دارد. برآورد‌ها نشان می‌دهد در سال ۲۰۰۴، معادل ۱۲ میلیارد دلار خسارت اقتصادی در این راه به ایران وارد شده است.
طبق آمار‌های رسمی در سال ۲۰۱۳ ایران بیش از ۲۶ میلیارد دلار برای حفر کانال و کشیدن دیوار خاکی و ایجاد پست‌های جدید و سیم خاردار در امتداد مرزهایش با افغانستان و پاکستان صرف کرده و تا سال ۲۰۱۶ ایران نزدیک به ۲.۵ میلیارد دلار برای مبارزه با مواد مخدر هزینه کرده بود.
واقعیت این است که با قطع هزینه‌های مالی و جانی ایران برای مبارزه با مواد مخدر به واسطه تحریم‌های اقتصادی علیه ایران و کاهش توان مالی کشور به دلیل عدم اجرایی شدن وعده‌های اروپایی‌ها در راه اندازی ساز و کار ویژه مالی، به طور طبیعی قاچاق مواد مخدر از مرزهای ایران به سمت اروپا تقویت خواهد شد.
با تشکر از توجه شما ادامه بحث در جلسات بعدی ارایه خواهد شد
افغانستان در زمان زمامداری محمد ظاهرشاه آخرین پادشاه و سردارمحمد داوود خان نخستین رییس جمهور، افغانستان کم‌ترین آمار کشت مواد مخدر را داشت که تمام این مواد افیونی نیز تحت نظارت دولت تنها جهت استفاده آن برای ساخت دارو صورت می‌گرفت.
با پایان کار دولت سردارمحمد داوود خان و روی کار آمدن رژیم کمونیستی، ناامنی در برخی مناطق شکل گرفته وهر روز افزایش یافت که این ناامنی تا امروز هم به صورت گسترده وجود دارد.
در این میان، ناامنی رابطه مستقیمی با کشت و قاچاق مواد مخدر پیدا کرد،یعنی به هر میزان که ناامنی افزایش یافت، فرصت کشت و قاچاق این مواد نیز بیشتر شد تا اینکه در زمان جنگ‌های داخلی، با همکاری و تشویق دستگاه اطلاعاتی ISI پاکستان، گروه‌های مافیایی اقدام به آغاز قاچاق مواد مخدر به خارج از کشور کردند.
افغانستان در زمان جنگ‌های داخلی و طالبان نسبت به سالهای 92 به بعد بیشترین آمار کشت و قاچاق مواد مخدر را داشت ودر اکثر ولایت‌ها این مواد افیونی در تمام زمین‌ها و حتی کنار شاهراه‌ها کشت می‌شد. اما در سال اخر حکومت طالبان (2000تا2001) تولید مواد مخدر حدود 90درصد کاهش پیدا کرد. تا اینکه دولت طالبان در سال 2001 توسط نظامیان امریکایی و اروپایی با دستور جورج دبلیو بوش رییس جمهور سابق امریکا سرنگون شد و نظام جدیدی در کابل مستقر گردید.
افغانستان از سال ۱۹۹۲ به عنوان بزرگترین تولیدکننده تریاک در جهان شناخته میشود. بزرگترین قطب‌های تولیدی تریاک در جهان عبارتند از: ۱ـ قطب تولیدی مثلث طلایی شامل سه کشور میانمار، لائوس و تایلند ۲ـ قطب هلال طلایی شامل سه کشور افغانستان، ایران و پاکستان ، ا(لبته ایران جزء تولید کنندگان نیست بلکه محل عبور و ترانزیت در هلال طلایی مطرح است) ۳ـ قطب تولیدی مکزیک در آمریکای مرکزی و کلمبیا واقع در آمریکای جنوبی.
با وجود نزولات آسمانی، امسال پیش بینی میشود در کشور افغانستان، شاهد افزایش تولید و کشت مواد مخدر باشیم و میزان تولیدات آنها بیش از گذشته باشد. تغییرات آب و هوایی در گسترش مزارع کشت گیاه خشخاش در افغانستان مؤثر بوده و رصدهای صورت گرفته این مساله را تأیید میکند. احتمال اینکه افزایش قابل ملاحظه‌ای در کشور افغانستان در تولید تریاک وجود داشته باشد، بسیاراست. البته مناسفانه اخیرا، بلای دیگری در افغانستان در حال شکل گیری است و آن تولید مواد صنعتی است.
کشفیات شیشه در جدارمرز با کشور افغانستان از ابتدای سال (1398) تا کنون بیش از سه تن بوده که این رقم غیرقابل تحمل است. دلیل این امر، نابسامانی‌هایی است که در کشور افغانستان و مرزهای آن با کشور پاکستان وجود دارد و متاسفانه این ، آسیب جدیدی است که در منطقه ایجاد شده است. و دلیل دگر افزایش تولید شیشه استفاده از مواد پیش ساز گیاهی بنام «امان» می باشد که بسیار ارزان و در بیابانهای افغانستان به وفور یافت می شود.
در این بین ، افغانستان از هلال طلایی با تولید بیشترین مقدار تریاک جهان بالاتر از میانمار و مکزیک و کلمبیا از قاره آمریکا قرار می‌گیرد. تولید تریاک در افغانستان از سال ۲۰۰۱ پس از حمله نظامی ایالات متحده آمریکا و ناتو به این کشور رشد بیشتری یافته است . بر اساس اطلاعات اداره مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد، میزان کشت و تولید خشخاش در بین سالهای حضور نیروهای آمریکایی و ناتو به بیشترین میزان خودش در برابر زمان حکومت طالبان رسیده است.
با این حال درآمد مواد مخدربیش از ۳۵ درصد از تولید ناخالص داخلی افغانستان را تشکیل می‌دهد. به همین دلیل مبارزه با این بخش یکی از مشکلات مهم دولت افغانستان محسوب میشود.
مناطق زیر در افغانستان بیشترین نقش را در تولید و قاچاق مواد مخدر دارد.
• تولید: مناطق جنوبی استان‌های قندهار و ولایت هلمند در نزدیکی مرز با پاکستان بیشترین میزان تولید خشخاش را دارد که از سمت ولایت هلمند به سوی پاکستان و ایران این قاچاق صورت می‌گیرد.
• قاچاق: هرات نیز که دارای مرز مشترک با شمال شرق ایران است نقش مهمی را در قاچاق تریاک ایفا میکند.
به هر حال تریاک به عنوان محصول اصلی مواد مخدر افغانستان است که هنوز هم کودکان کار زیادی را به اجبار به مزرعه های برداشت محصول خشخاش می‌فرستد. طبق گزارش اداره کار آمریکا ، تولید تریاک یکی از بخش‌هایی است که کودکان به اجبار به کار گماشته می‌شوند.
حدود دو ده قبل، حکومت افغانستان و کشورهای غربی ، مبارزه مشترک را برای محو مواد مخدر در کشور آغاز نموده اند، ولی متاسفانه تلاش‌ها برای مبارزه با مواد مخدر ناکام بوده و این پدیده شوم هنوز هم افغانستان و سایر کشورهای جهان را تهدید میکند.
اداره مبارزه با جرایم و مواد مخدر سازمان ملل متحد در اواخر سال ۲۰۱۷ میلادی گزارشی در مورد کشت و تولید مواد مخدر افغانستان اراعه داد ، که بر اساس این گزارش تولید مواد مخدر نسبت به سال گذشته ۸۷ درصد افزایش یافته و افغانستان هنوز هم يكي از بزرگترين توليد كننده گان مواد مخدر در جهان محسوب میشود.
جنرال محمد شریف اکرم، دیپلمات افغانستان در مسکو می‌گوید: «پدیده شوم و بدنام کننده مواد مخدر (کشت تریاک) که امروز متاسفانه در افغانستان جریان دارد سبب شده است تا از در آمد آن، گروه های تروریستی جهت نا امن ساختن افغانستان استفاده نمایند.»
این دیپلمات افغان افزود: «مبارزه علیه پدیده شوم در افغانستان از طرف اورگانهای ذیربط دولت جمهوری اسلامی افغانستان به شدت جریان داشته و در این راستا همه روزه قربانی داده میشود. کشت، تولید و قاچاق مواد مخدر از طرف مافیای جهانی رهبری میشود که البته افغانستان به تنهایی توان ریشه کن نمودن آنرا ندارد چون این پدیده تهدید جهانی را دربر دارد. جهت ریشه کن ساختن این پدیده شوم، همکاری همه جانبه تمام کشورها را می طلبد .
دلایل ناکامی مبارزه با مواد مخدر را می‌توان در سخنان هارون‌الرشید شیرزاد معاون سابق وزارت مبارزه با مواد مخدر پیدا کرد، وی 2 سال پیش با تأکید بر اینکه دست خارجی‌ها در پشت پرده افزایش کشت و قاچاق مواد مخدر است، گفته بود که این پدیده با همکاری و تشویق مافیاهای خارجی بیشتر شده است.
وی سازمان ملل متحد و سایر سازمان‌های بین‌المللی را متهم به عدم همکاری در راستای مبارزه با مواد مخدر کرده و گفت: جامعه جهانی در کنار اینکه ما را تنها گذاشته، بر ما فشار وارد میکند که از کشت و تولید مواد مخدر جلوگیری کنیم، اما دولت به تنهایی قادر به از بین بردن این پدیده شوم نیست.
دلایل افزایش تولید مواد مخدر در افغانستان
از دیدگاه کارشناسان و مقامات افغان، فقر و تنگدستی کشاورزان، اقتدار قاچاقچیان، فساد اداری، کمبود بودجه، عدم هماهنگى بین کشورهاى همسایه و کوتاهی نیروهای خارجی و وجود گروه های تروریستی در کشور افغانستان می باشد
تولید موادمخدر یکی از راه‌های اصلی کسب درآمد طالبان بوده و حجم آن در مناطق تحت نفوذ آنها از ۲۰۰۰ تن در سال ۱۹۹۱ (قبل از روی کار آمدن طالبان) به ۲۸۰۰ تن در سال ۱۹۹۶ رسید؛ که اغلب آن از مسیر ایران به اروپا ترانزیت میشود. عملاً از سال ۱۹۹۶ و بسط قدرت طالبان درافغانستان مرزهای این کشور با ایران، جولانگاه کاروان‌های بزرگ مواد مخدر بوده که با حمایت کامل نظامی این گروه به سمت مرزهای ایران و کشورهای آسیای مرکزی حرکت‌می‌کنند و اسکورت کامل نظامی با سلاح‌های مختلف را نیز به همراه دارند.
بنابراین مقابله و کنترل آنها توسط حکومت ایران تنها با صرف هزینه‌ها و امکانات بسیار میسر شده است و به همین دلیل تضعیف ایران با تحریم‌ها، به رشد ترانزیت مواد مخدر خواهد انجامید زیرا ایران در صورت فشار مالی زیاد، ترجیح می‌دهد هزینه‌هایش را در جاهایی صرف کند که منافع آن مسقیما برای مردم ایران باشد نه آنکه منافع کشورهای دیگر را تامین کند.
به گزارش‌منابع سازمان ملل متحد ۸۰% هرویین توزیع شده در اروپا در افغانستان به عمل می‌آید و از طریق ایران به ترکیه و سپس ممالک مختلف اروپایی ارسال میشود.
آخرین جبهه جنگ با مواد مخدر، مرزهای غربی ایران است. همان دقت، همان عملیات‌ها و همان جنگ، برای جلوگیری از رسیدن مواد مخدر به اروپا در این‌جا هم ادامه دارد. برآورد‌ها نشان می‌دهد در سال ۲۰۰۴، معادل ۱۲ میلیارد دلار خسارت اقتصادی در این راه به ایران وارد شده است.
طبق آمار‌های رسمی در سال ۲۰۱۳ ایران بیش از ۲۶ میلیارد دلار برای حفر کانال و کشیدن دیوار خاکی و ایجاد پست‌های جدید و سیم خاردار در امتداد مرزهایش با افغانستان و پاکستان صرف کرده و تا سال ۲۰۱۶ ایران نزدیک به ۲.۵ میلیارد دلار برای مبارزه با مواد مخدر هزینه کرده بود.
واقعیت این است که با قطع هزینه‌های مالی و جانی ایران برای مبارزه با مواد مخدر به واسطه تحریم‌های اقتصادی علیه ایران و کاهش توان مالی کشور به دلیل عدم اجرایی شدن وعده‌های اروپایی‌ها در راه اندازی ساز و کار ویژه مالی، به طور طبیعی قاچاق مواد مخدر از مرزهای ایران به سمت اروپا تقویت خواهد شد.
با تشکر از توجه شما ادامه بحث در جلسات بعدی ارایه خواهد شد
